Aksaray Sohbeti, Türkiye’nin tarihi bir kültürü olan Tosya Türkçesi’nin bir özelliği olan, içinde kültürün, tarihin ve geleneksel yaşam biçiminin bir arada bulunduğu sohbet tarzı bir konuşma biçimidir. Bu sohbet biçimi Tosya Türkçesinin dört dolaylı yoğunluğunda konuşulur ve bu konuşmayı Aksaray Sohbeti olarak tasvir edebiliriz.
Tosya Türkçesi, Türkiye’nin kendine özgü bir konuşma biçimi olan Türkiye’deki göçebe ve yerleşik etnik Türklerin arasında yaygın olarak konuşulan orta Anadolu Türk dilidir. Daha fazla Anadolu-Sivas-Aksaray-Malatya ve Kayseri arasında konuşulan bu dil, özellikle 2. Dünya Savaşı sonrasında baskın olan Türkçe’nin karşısında birçok köyün hakim olan dil olarak koruma altına alınamayan bir dildir. Aksaray Sohbeti, Tosya Türkçesi konuşmalarının özgün tarzıdır.
Tosya Türkçesi, zengin bir kültürün gelenekleriyle özdeş olan ve çok katmanlı olan sohbet biçimleri ile tanımlanır. Aksaray Sohbeti de bu özgün sohbet biçiminin özelliklerinden biri olarak karşımıza çıkmaktadır. Aksaray Sohbeti, halkın kültürü, tarihi, gelenekleri, düşünceleri veya farklı konuları dillendirdiği sohbet biçimi olarak karşımıza çıkar.
Aksaray Sohbetini tekrarlama aracılığıyla konuşanlar tarafından kullanılan özel bir biçim vardır; bu da “matalaşma” biçimidir. Matalaşma, konuşmaların özetlenmesini ve günlük hayattaki konuşmalar şeklinde vurgulama biçimidir. Konuşmalar melodik, ilahi ve pozitif olarak gerçekleştirilirken çoğu zaman anlık tepkiler ve yaşanan oluşumlar üzerinden aktarımlar yapılır.
Aksaray Sohbeti, tarihi olarak göçebe yaşam biçimine sahip bu kültürel geleneği ve konuşma biçimlerini koruduğu için önemli bir varyasyonu olan Türk kültürüne yönelik içerikli, temalı ve kalıcı bir biçimdir. Bugün, çoğu köyde sürdürülen bu geleneksel çoğulculuk, özellikle Tosya arasında etnik ve kültürel köken açısından önemlidir.
Kültürün aktarılması açısından Aksaray Sohbeti, halkın birbirleriyle iletişim kurmasını ve geleneksel olarak Aksaray ve çevresinde konuşulan Tosya Türkçesinin özelliklerini öğrenmesini sağlamaktadır. Tosya Türkçesi ve özgül sohbet biçimi olan Aksaray Sohbeti, göçebeler arasında etnik kökenli bir dil olan Türkiye’deki son derece hassas ve korunması gereken çok katmanlı bir geleneği görevlendirmeye devam ediyor. Bu geleneklerin korunması, halkın kendisini kültürel ve sosyal olarak tanıyabileceği, hissedebileceği ve Tosya Türkçesinin çeşitli yoğunluklarında konuşabileceği önemli tarihi unsurlardan biridir. Bu konuşma biçimi, halkın kendileri hakkında birbirlerine konuşmalarını ve konuşmalarının tatlı biçimleriyle kültürünü, dillerini ve geleneklerini geliştirmelerine yardımcı olur.
You cannot copy content of this page
Bir cevap yazın